Kada sam prije četiri dana napisao i objavio pjesmu Crna ruža nisam ni slutio koliko poezija može biti aktualna. Moj prijatelj, makedonski pjesnik i književnik Borče Panov odmah mi se javio s namjero da je prevede na makedonski jezik. I evo, pjesma na makedonskom je ovdje. Borče mi uz to piše: ”uspeo si da vrlo snažno preko ‘cveća’ uloviš reinkarnaciju crnokošuljaša.” Neobično mi je drago vidjeti da poezija ima takav domet, iako treba napomenuti kako je u našoj pop-kulturi crna ruža također i tema povezana s okultnim vjerovanjima. No, naravno, danas se ona ponajprije odnosi na one predstave isključivosti i prozelitizma koji vladaju u duhu moćnih ideologija. Spomenuo bih još kako u nas crnu ružu kao pjesnički simbol prvi koristi Miroslav Krleža u pjesmi ”Rat” iz 1918. godine, u stihu: ”i na stolu crna ruža cvijeta”.

Црн трендафил

Вели кукурекот дека не му треба меурче
и дека в поле не спие тој за да би посакале
еден цвет црн в реверот да имаме, поубав
кон нас да ни дојде и да ни рече што се се мора,
зашто с уште не ни е под зората подобро.
Трендафилот го слуша и си мисли простум
зошто ни се тие хибриди, кога има пестициди
и на кому уште му е до гревот, па сака да се меша
со букетот полско цвеќе, зелено или црно
со оние туѓи и домашни под сонцето ниско,
кога и цвет над цвет поголеми сакаме да сме.
И си мисли трендафилот, дека време е небото,
лисјето негово да го грее, зашто ако од иста лоза не е,
о Боже мој, цветот тој е минлив и се по глава ќе му е
само поради работите наши, за среќа да не ни свене.
Тешко си шепоти трендафилот ко сениште в мракот
-плевел сме сите, безвредни цветој сме си бедни,
трева проста и само оние коишто врескаат без срам,
толчникот си го вишат, а лисјето цветно го мавтаат –
еј главатару црн зошто спиеш – ни годи сево ова!

Crna ruža

Veli kukuriček da mu ne treba klobuček
i da v polju on ne spi, da bi šteli imeti
jedne cvetek črleni v reveri, da dojde lepši
k meni i k tebi, i da reče kaj se more
jer nikak da jednom bude lepše ispod zore.

Ruža ga sluša pak si nekak misli,
kaj će nama ti hibridi, kad su tu pesticidi
kome još je do greha, do tog da se meša
s kitom poljskog cveća, sa zelenim il črlenim
onim stranim il domaćim pod sunčekom kraćim
kad je reć o tome da se bude cvetom većim, jačim.

Tak si ona lepo mnije kak je vreme da nebo
njeno liše grije, jer ak nije iste loze, o moj Bože
taj nek proć se stavi, njega bum po glavi
čist onak zbog naše stvari, da sreću ne kvari.

Šapta cvetje jauk teški, ruža to je avet mrakom duža
– svi smo korov, nišće vredno, ruži cvetje bedno,
obična trava, samo oni kaj kličiju kak se oče, bez srama
samo oni su cvetje, latice im plešću, tučak vri,
lišće maše – poglavniče kaj spiš – to nam paše.

(Marijan Grakalić, travanj 2013.)